Arabuluculuk ücreti, tarafların başvurdukları arabuluculuk yöntemine, arabuluculuk sürecinde tarafların anlaşıp anlaşmama duruma göre farklılık arz eder.
Arabuluculuk yöntemini ikiye ayırarak bir değerlendirme yapılırsa,
İHTİYARİ ARABULUCULUKTA ÜCRETİ KİM ÖDER?
İhtiyari arabuluculuk süreci uyuşmazlığın taraflarından en az birinin doğrudan arabulucuya başvurması suretiyle başlar ve karşı tarafında kabulü ile devam eder. Bu yöntem de, taraflar sürecin sonunda anlaşsın ya da anlaşmasın arabuluculuk ücreti her halde taraflarca ödenir. Devlet burada herhangi bir ödeme yapmaz.
DAVA ŞARTI ARABULUCULUK HÜKÜMLERİNE TABİ UYUŞMAZLIKLARDA ARABULUCULUK ÜCRETİNİ KİM ÖDER?
Arabuluculuk bürosuna başvururken herhangi bir ücret ödenmez. Ancak bundan arabuluculuk sürecinin tamamen ve her koşulda ücretsiz olduğu anlamını çıkarmamak gerekir.
Buna göre, ücretin ne zaman ödeneceği hususu ile ilgili de ikili bir ayrım yapılır.Şöyle ki,
İş hukuku ve ticaret hukuku uyuşmazlıklarında arabuluculuk ücreti
Tarafların arabuluculukta anlaşamaması halinde, 2 saatlik arabuluculuk ücreti Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenir.
Ancak bu husus, anlaşmadığımız takdirde arabuluculuk için cebimizden asla para çıkmayacak şeklinde anlaşılmamalıdır. Çünkü her ne kadar 2 saatlik arabuluculuk ücreti anlaşmama durumunda Adalet Bakanlığı bütçesinden Devlet tarafından arabulucuya ödense de, Devletin ödediği arabuluculuk ücreti ileride açılacak davada haksız çıkan tarafa hakim tarafından yargılama gideri adı altında yükletilmektedir. Görüldüğü üzere, ancak ve ancak ileride olası bir yargılama durumunda davada haklı çıkacak taraf arabuluculuk süreci ile ilgili başından sonuna hiç para ödemeyecektir.
Tarafların arabuluculukta anlaşması halinde ise aksi kararlaştırılmadığı sürece Arabuluculuk Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenecek arabuluculuk ücreti, taraflarca eşit şekilde ödenir. Ancak taraflardan sadece birinin ödemesi hususunda anlaşma yapılabilir. Görüldüğü üzere anlaşma durumunda Devlet, iş hukuku ve ticaret hukuku uyuşmazlıklarında arabulucuya para ödemeyecektir.
Tüketici hukuku uyuşmazlıklarında arabuluculuk ücreti
Tüketici hukukunda arabuluculuk ücretinin farklı kuralları vardır. Tüketici hukuku uyuşmazlıklarında, taraflar arabuluculukta anlaşamazlarsa ileride yargılama sürecinde haksız çıkan tarafa yükletilmek üzere iki saatlik ücret Adalet Bakanlığı bütçesinden arabulucuya ödenir. Tüketicinin mazeretsiz şekilde arabuluculuk toplantısına katılmaması nedeni ile arabuluculuk sürecinin sona ermesi ihtimali de bu kapsamın içindedir.
Tarafların anlaşması halinde ise aksi kararlaştırılmadıkça taraflarca eşit şekilde ödenir. Taraflar arabuluculuk ücretinin tamamının satıcı/sağlayıcı tarafından ödenmesini kararlaştırabilir. Ödenecek arabuluculuk ücretinin tüketici tarafından ödenmesi gereken kısmı ise Arabuluculuk Asgari Ücret Tarifesi hükümlerine göre Bakanlık tarafından ödenir.
Görüldüğü üzere, anlaşma olsun ya da olmasın 2 saatli arabuluculuk ücretinin tüketici tarafından ödenmesi gereken kısmı Bakanlık tarafından ödenmektedir.